Groźne objawy zaburzenia połykania
Jedzenie i picie to podstawowe czynności człowieka, aby wszystkie funkcje życiowe działały prawidłowo. Choroba dysfagia może wywierać poważne społeczne i psychologiczne skutki w życiu jednostki i społeczeństwa. Problemy neurologiczne mogą powodować trudności i dolegliwości połykania, ponieważ kęs nie może być przesunięty językiem do gardła. Osoby w podeszłym wieku, z protezami nie mogą dobrze żuć pożywienia, a zatem połykają duże kawałki, które mogą utknąć. Problem nasila się, gdy w gardle lub przełyku występuje na przykład zwężenie.
Najczęściej zakłócenia połykania powodują objawy i uczucie:
- jedzenie utknęło w dolnej części szyi lub klatki piersiowej – uczucie ucisku i ból
- żywność zatrzyma się w gardle – kaszel lub zadławienie z wykrztuszaniem połkniętego pokarmu.
- jedzenie dostanie się do krtani – silny kaszel, chrząkanie, dławienie się.
- podniebienie miękkie nie funkcjonuje poprawnie – jedzenie i płyny, mogą dostać się do nosa.
- jedzenie może wrócić natychmiast po połknięciu – refluks
- zatrzymujące się jedzenie w przełyku – objawy zgagi (GERD).
- podczas jedzenia występuje odruch kichania
- podczas jedzenia ślina wycieka z ust
- jedzenie lub płyn wylewa się przez usta lub nos
Może się zdarzyć, że wystąpi brak połykania. Trudności w połykaniu mogą być tak poważne, że jedzenie w przełyku, pozostaje przez dłuższy czas. Może to wywołać uczucie bólu w klatce piersiowej, osoba musi przestać jeść i ewentualnie popić płynem w celu „przepchnięcia” pokarmu. Ból może być tak poważny, że naśladuje atak serca i przestraszeni wzywamy pogotowie. Taka sytuacja powoduje, że niezdolność do spożywania większej ilości jedzenia, może prowadzić do utraty wagi. Ponadto jedzenie, które pozostaje w przełyku, nawet nocą wywołuje kaszel i grozi zadławieniem. Jeśli jedzenie dostanie się do krtani, tchawicy lub płuc, może to prowadzić do zapalenia płuc. Powtarzające się zapalenie płuc prowadzi do poważnego, trwałego i postępującego uszkodzenia płuc.
Zagrożenia zaburzenia połykania
Utrudnienie połykania występują już w fazie wstępnej i ustnej procesu połykania. Występują trudność w otwarciu i zamknięciu żuchwy i odebraniu pokarmu z łyżki. Pokarm wycieka w czasie tworzenia kęsa, a same rozdrobnienie pokarmu i formowanie kęsa sprawia wiele trudności. Pokarm zalega na policzkach lub na języku, co stwarza ryzyko zachłyśnięcia (aspiracji). Zachęcam do szczegółowego zapoznania się z tematem i o objawach towarzyszących tej fazie, gdy mamy na uwadze proces połykania u osób z dysfagią. Zaburzenia połykania wymaga szczególnej uwagi całej rodziny.
W fazie gardłowej, zaburzenia fazy połykania mogą być spowodowane przez upośledzone pochylenie nagłośni, zaleganie pokarmu w gardle dolnym, zaleganie pokarmu w dołkach nagłośniowych czy zaburzone/opóźnione wyzwalanie odruchu połykania, to tylko niektóre nieprawidłowości. Trudności w połykaniu i nieprawidłowy proces połykania u osób z dysfagią ma różne objawy w fazie gardłowej, o czym dokładniej przeczytasz na stronie należącej do Fundacja Rehabilitacji Dostępnej TRANGO (link podałem wyżej)
W fazie przełykowej, proces połykania u osób z dysfagią zostaje utrudniony lub rozpoczęcie fazy przełykowej jest opóźnione. W przełyku występuje uczucie ucisku, bólu i zalegania, a także reflux przełykowo – gardłowy. Więcej i dokładnie, dowiesz się z przedstawionej przez Trango tabeli dysfunkcji (link podany wcześniej)
